Przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne spełniają definicję odbiorcy uprawnionego określoną w art. 2 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku (dalej jako ustawa) oznaczającą jednostkę samorządu terytorialnego lub podmiot świadczący na rzecz tej jednostki usługi, w tym samorządowy zakład budżetowy, samorządową jednostkę budżetową oraz spółki, o których mowa w art. 9 ust. 1 oraz art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 2021 r. poz. 679), w zakresie, w jakim zużywają energię elektryczną na potrzeby wykonywania zadań zleconych i zadań własnych, w tym usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, z zakresu wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz. Dzięki temu w zakresie sprzedaży energii elektrycznej w stosunku do nich będzie obowiązywała cena maksymalna wynosząca, zgodnie z treścią art. 2 pkt 1 lit b ustawy 785 zł/MWh. 

Oświadczenie składane przez odbiorców uprawnionych

Zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną stosuje cenę maksymalną w rozliczeniach z odbiorcami uprawnionymi w okresie od dnia 1 grudnia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2023 r. Co istotne - cena maksymalna jest stosowana w rozliczeniach z odbiorcą uprawnionym, jeżeli złoży on podmiotowi uprawnionemu stosowne oświadczenie. Zgodnie z treścią art. 5 ust. 2 ustawy oświadczenie składane przez odbiorców uprawnionych należy złożyć w terminie do dnia 30 listopada 2022 r. Niezłożenie przez odbiorcę uprawnionego takiego oświadczenia do wskazanego terminu uprawnia przedsiębiorstwo energetyczne do niestosowania wobec tego odbiorcy ceny maksymalnej. Aby zatem skorzystać, z maksymalnego 13-miesięcznego okresu (od 01.12.2022 r. do 31.12.2023 r.), w którym stosowana będzie cena maksymalna w zakresie sprzedaży energii elektrycznej, należy złożyć oświadczenie, o którym mowa do końca listopada 2022 r.  Każdy miesiąc zwłoki w tym zakresie, będzie skutkował zgodnie z treścią art. 5 ust. 6 ustawy do stosowania przez przedsiębiorstwo energetyczne do stosowania wobec takiego odbiorcy ceny maksymalnej ze skutkiem od miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono oświadczenie.

Wzór oświadczenia, o którym mowa został opublikowany w Dzienniku Ustaw w dniu 10.11.2022 r. jako załącznik do Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 10 listopada 2022 r. w sprawie wzoru oświadczenia odbiorcy uprawnionego. Oświadczenie to można złożyć w postaci papierowej z własnoręcznym podpisem (może zostać wysłane pocztą) lub w postaci elektronicznej po opatrzeniu kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Według wzoru, w oświadczeniu należy wyszczególnić wszystkie punkty poboru energii elektrycznej oraz podać wielkość zużycia energii elektrycznej dla każdego punktu. Należy również wyszczególnić część energii elektrycznej objętą ceną maksymalną z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku oraz część energii nie objętej ceną maksymalną. Oświadczenie w formie edytowalnej znajduje się na końcu artykułu.

Cena energii elektrycznej we wnioskach taryfowych

Co istotne - cena maksymlana wskazana w art. 2 pkt 1 lit b ustawy, tj. 785 zł/MWh nie zawiera podatku od towarów i usług, o którym mowa w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, o którym mowa w ustawie z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym. Stawka podatku od towarów i usług, bez względu na to jaka będzie obowiązywać w 2023 roku, czyli po ustaniu obowiązywania tzw. tarczy antyinflacyjnej, nie stanowi najmniejszego problemu dla przedsiębiorstw wod-kan będących czynnymi podatnikami VAT (decyzja na ten temat zgodnie z zapowiedziami rządu powinna zostać podjęta na przełomie listopada i grudnia tego roku). Inaczej sprawa wygląda jeśli chodzi o akcyzę. Tutaj przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne zwłaszcza dla potrzeb kalkulacji niezbędnych przychodów w taryfach dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków muszą pamiętać o zastosowaniu stawki akcyzy na energię elektryczną wskazaną w treści art. 89 ust. 3 ustawy o podatku akcyzowym, tj. 5,00 zł za megawatogodzinę (MWh). Tym samym cena za energię elektryczną w okresie uzależnionym od momentu złożenia oświadczenia do maksymalnie końca 2023 roku  wynosić będzie 790 zł/MWh.

Sytuacja jest zatem klarowna dla 2023 roku. Problemem może okazać się to, w jaki sposób określić koszty związane z energią elektryczną w całym trzyletnim okresie obowiązywania nowej taryfy. Dla wniosków o zatwierdzenie taryfy bądź o skrócenie okresu obowiązywania dotychczasowej taryfy składanych w najbliższym czasie obejmie przecież jeszcze 2024, 2025 i prawdopodobnie jeszcze część 2026 roku. Zgodnie z treścią § 8 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia taryfowego niezbędne przychody dotyczące pozostałych kosztów eksploatacji i utrzymania (chodzi o inne koszty niż te dotyczące wynagrodzeń oraz świadczeń na rzecz pracowników a także materiałow oraz uslug transportowych) powinny być ustalane według planowanych lub obowiązujących stawek na lata obowiązywania taryfy. Oznacza to ni mniej, ni więcej tylko użycie stawek wynikających z podpisanych umów na dostarczenie energii elektrycznej i urealnienie ich dla terminu wykraczającego poza ten objęty umową poprzez użycie odpowiednich wskaźników inflacyjnych. W ogromnej większości przypadków będzie to stawka dużo wyższa od ceny maksymalnej, która zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy może być stosowana maksymalnie do dnia 31 grudnia 2023 r. Spowoduje to ogromny wzrost kosztów związanych z energią elektryczną w ciągu całego trzyletniego okresu obowiązywania nowej taryfy. Według ostatnich sygnałów pochodzących chociażby od przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych biorących udział w debacie, która odbyła się 24.10.2022 r. w Senacie RP (więcej na ten temat tutaj) będą to nierzadko kwoty zbliżające się do 3 000 zł netto/MWh. Organy regulacyjne muszą sobie z tego zdawać sprawę.

Załącznik:

Oświadczenie składane przez odbiorców uprawnionych

Autor: Marcin Błędzki